Brytyjskie Towarzystwo Choroby Alzheimera (Alzheimer’s Association) w ramach kampanii społecznej „To nie starość, to choroba” opracowało nową listę kontrolną wskazującą na 10 objawów, które mogą świadczyć o tym, że możemy być chorzy na alzheimera i wymagamy dalszej pomocy.

10 wczesnych objawów choroby Alzheimera

1. Problemy z pamięcią, które utrudniają codzienne funkcjonowanie: utrata pamięci krótkotrwałej i zapominanie niedawno zdobytych informacji np. listy zaplanowanych zakupów, nazwisk znanych nam osób lub istotnych dla nas dat i terminów zdarza się zwłaszcza we wczesnym stadium choroby. Jeśli ktoś częściej niż zwykle prosi nas o powtórzenie tych samych informacji i zaczyna coraz bardziej polegać na innych w sprawach, które wcześniej były wykonywane samodzielnie i nie sprawiały kłopotów, powinno to wzbudzić naszą czujność, bo może nie być to tylko typowa oznaka starzenia się.

2. Dekoncentracja i utrata kontroli nad zaplanowanymi działaniami: każdy z nas popełnia błędy, ale jeśli zauważymy, że coraz trudniej nam zachować czujność, a wykonywanie prostych czynności wymagających myślenia zajmuje nam znacznie więcej czasu niż kiedyś (np. mamy problem z liczeniem w pamięci, nie jesteśmy w stanie kontrolować bieżących wydatków lub nie możemy przypomnieć sobie zasad, jakie obowiązują choćby w kwestii przepisów drogowych), to może być to jednym z sygnałów świadczących o tym, że w naszym mózgu dochodzi do uszkodzeń, które mogą mieć związek z wczesnym etapem choroby Alzheimera.

3. Trudności z realizacją codziennych zadań i planów: nagły problem z dotarciem do lokalizacji, w której często bywaliśmy, trudność z zarządzaniem bieżącymi wydatkami lub spamiętaniem zasad ulubionej gry mogą wskazywać na to, że szwankująca pamięć nie jest tylko winą tego, że się starzejemy. O tym, że możemy być w początkowej fazie choroby Alzheimera może też świadczyć to, że coś, co wcześniej było dla nas banalnie proste, zaczyna stwarzać poważną przeszkodę – bez uzasadnionej przyczyny możemy wymagać pomocy przy takich czynnościach jak włączenie telewizora czy skorzystanie z piekarnika, gazówki lub kuchenki mikrofalowej.

4. Dezorientacja w czasie i przestrzeni: tracimy poczucie upływającego czasu, nie dostrzegamy zmieniających się dat lub nawet pór roku, zapominamy, dlaczego przebywamy w miejscu, w którym jesteśmy i jak się tam znaleźliśmy. Taka zmiana w naszym zachowaniu może być wyraźnym sygnałem wskazującym na to, że wymagamy pomocy, a nasze dolegliwości nie wynikają tylko z tego, że się starzejemy.

5. Problem z właściwą interpretacją czynników wizualnych i przestrzennych: kiedy coraz trudniej odczytać nam tekst lub prawidłowo ocenić odległość, zwykle myślimy, że z wiekiem pogarsza się nam wzrok. Niestety łatwo pomylić ten objaw z charakterystycznymi dla chorych na alzheimera trudnościami związanymi z rozróżnianiem kolorów lub kontrastów, które mogą znacząco pogarszać zdolność np. do kierowania pojazdów i zachowania bezpieczeństwa na drodze.

6. Problemy ze znalezieniem właściwego słowa: nie chodzi o drobne błędy językowe, ale pomyłki wynikające z trudności z prawidłowym nazwaniem prostych przedmiotów lub czynności. Podawanie niewłaściwych nazw, problem z sensownym dołączeniem do konwersacji lub częste tracenie wątku może wskazywać na wczesne stadium alzheimera i wcale nie musi wynikać tylko z procesu starzenia się.

7. Chowanie rzeczy w nietypowe miejsca: problemem nie jest to, że wypadnie nam z głowy drobny szczegół, bo jeśli tylko pamiętamy czynności, które wykonaliśmy, mamy szansę na to, by przypomnieć sobie o tym, co robiliśmy. Osoby cierpiące na alzheimera mogą nie być w stanie odtworzyć w myślach poprzednich działań, przez co trudniej wiązać im ze sobą fakty i mogą zachowywać się w sposób odbiegający od normy – np. wkładają do lodówki… klucze, zakładają dwa różne buty lub co gorsza, zaczynają bezpodstawnie oskarżać innych o kradzież, choć nie mają ku temu żadnych podstaw.

8. Nieprawidłowa ocena sytuacji: przestawanie przywiązywania uwagi do czynności, które wcześniej miały dla nas znaczenie – tj. dbałość o higienę osobistą, codzienna zmiana bielizny lub zachowywanie wokół siebie porządku. Z wiekiem możemy tracić ochotę do tego, by dbać o siebie tak jak wcześniej, ale powinniśmy zdawać sobie sprawę np. z tego, czy wychodzimy na zewnątrz w ubraniu, czy zapomnieliśmy się przebrać z piżamy. Brak zdolności do tego, by prawidłowo ocenić sytuację, w jakiej się znajdujemy, może być jednym z sygnałów świadczących o alzheimerze.

9. Wycofanie się z życia społecznego: apatia i coraz mniejsza skłonność do tego, by przebywać wśród innych ludzi i oddawać się ulubionym rozrywkom może nie wynikać tylko z tego, że zaczynamy się starzeć. Nagła utrata kontaktu z najbliższą rodziną, rezygnacja z hobby, które wcześniej miało dla nas duże znaczenie lub zaprzestanie śledzenia informacji np. o drużynie sportowej, której kibicowaliśmy, może być jednym z symptomów wskazujących na to, że w naszym mózgu dochodzi do uszkodzeń typowych dla choroby Alzheimera.

10. Częste zmiany nastroju i zachowania: osoby, które wcześniej bywały bardzo spokojne, nagle stają się agresywne, mogą mieć częstą huśtawkę nastrojów – od stanu przygnębienia przechodzą w napady lęku lub silnego pobudzenia. Łatwiej denerwują się w miejscach publicznych, w których czują się poza strefą komfortu (zakłócenie rutyny prowadzi do utraty poczucia bezpieczeństwa, a w konsekwencji dostarcza dodatkowego stresu i wprawia w irytację).

Jeśli takie objawy zauważasz u siebie lub u osoby, która jest ci bliska, warto zgłosić się do lekarza, by wykonać dodatkowe badania diagnostyczne.

Choroba Alzheimera prowadzi do trwałych i nieodwracalnych uszkodzeń mózgu.

Im szybciej zgłosimy się po specjalistyczną pomoc, tym łatwiej będzie podjąć skuteczne leczenie.

źródło: Alzheimer’s Association

Czy to alzheimer?